Ημερολόγιο Εκδηλώσεων

Περιγραφή:
ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων - ΠΜΣ Γεωτεχνολογία και Περιβάλλον Εξεταζόμενη μεταπτυχιακή φοιτήτρια: Δέσποινα Τσουκαλά Θέμα Μεταπτυχιακής Εργασίας: «Μελέτη έκλυσης και συγκέντρωσης ραδονίου σε σπήλαια της Δυτικής Κρήτης» Τριμελής Εξεταστική Επιτροπή: Καθ. Μανούτσογλου Εμμανουήλ (επιβλέπων) Καθ. Καλλίθρακας-Κόντος Νικόλαος Δρ. Ποτηριάδης Κωνσταντίνος Περίληψη Μεγάλο ποσοστό της φυσικής ακτινοβολίας που δέχεται ο άνθρωπος, οφείλεται στην ακτινοβολία άλφα (α) που προκύπτει από την μεταστοιχείωση του ραδιενεργού ευγενούς αερίου που ονομάζεται ραδόνιο. Το στοιχείο αυτό ανήκει στην ραδιενεργή σειρά του ουρανίου και ανιχνεύεται στα πετρώματα, το έδαφος, το νερό, τον αέρα ακόμα και τα δομικά υλικά. Το ραδόνιο είναι μια από τις λίγες ουσίες που έχουν θεωρηθεί ότι είναι καρκινογόνες. H βασική επίπτωση στην υγεία του ανθρώπου από το ραδόνιο είναι ο καρκίνος του πνεύμονα. Σύμφωνα με την ταξινόμηση που χρησιμοποιείται από τους οργανισμούς World Health Organization και Environmental Protection Agency (US), το ραδόνιο ανήκει στα καρκινογενή κατηγορίας 1 και Α αντίστοιχα (World Health Organization, 1988; Environmental Protection Agency, 1987, 1999) (Νικολακόπουλος et al., 2015). H U.S. Environmental Protection Agency (2003) εκτιμά ότι το 13,4% των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα οφείλονται στο ραδόνιο. Στα πλαίσια λοιπόν πολύπλευρων ερευνών, ένα τμήμα των ερευνητών έχει επικεντρωθεί στο ιδιόμορφο περιβάλλον των σπηλαίων, καθώς αποτελούν μορφοτεκτονικές δομές που από την δομή αλλά και από την θέση και τον τρόπο δημιουργίας τους, μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην έρευνα σχετικά με την συγκέντρωση του ραδονίου στον αέρα. Στα πλαίσια της εργασίας αυτής, με χρήση παθητικών ανιχνευτών καταγραφής ιχνών (CR-39), έγιναν μετρήσεις συγκέντρωσης ραδονίου και υπολογισμός της ενεργής δόσης ακτινοβολίας που δέχεται ο άνθρωπος σε 24 σπήλαια και σπηλαιοβάραθρα στην δυτική Κρήτη. Η διάθεση των ανιχνευτών και η επεξεργασία τους έγιναν από το τμήμα Ελέγχου Ραδιενέργειας Περιβάλλοντος της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν συγκρίθηκαν με αντίστοιχα αποτελέσματα της διεθνούς βιβλιογραφίας και εξήχθησαν συμπεράσματα σχετικά με τους παράγοντες που επηρεάζουν το φαινόμενο έκλυσης και συγκέντρωσης ραδονίου στα συγκεκριμένα σπήλαια. Πιο συγκεκριμένα, παρατηρήθηκαν διαφορετικές συγκεντρώσεις ραδονίου σε σπήλαια που βρίσκονται σε διαφορετικές λιθοστρωματογραφικές ενότητες. Τις μικρότερες τιμές συγκέντρωσης εμφανίζουν σπήλαια εντός ανθρακικών (καρστικών) σχηματισμών της ενότητας Τρυπαλίου (με μέσο όρο 1.085 Bq/m3). Υψηλότερες τιμές μετρήθηκαν σε σπήλαια που έχουν δημιουργηθεί σε σχηματισμούς του Νεογενούς – Τεταρτογενούς (με μέσο όρο 2.022 Bq/m3) και στα μεταμορφωμένα ανθρακικά πετρώματα της Ομάδας των Πλακωδών Ασβεστολίθων (με μέσο όρο 1.715 Bq/m3). Οι τιμές συγκέντρωσης που μετρήθηκαν στα υπό μελέτη σπήλαια δεν χαρακτηρίζονται ιδιαίτερα υψηλές, συγκρινόμενες με αντίστοιχα διεθνή δεδομένα. Επίσης σε σύγκριση με δημοσιευμένα στοιχεία από τον ελληνικό χώρο, είναι αρκετά μικρότερες από αυτές που μετρήθηκαν στο σπήλαιο των Πετραλώνων (με μέγιστη τιμή ίση με 88.000 Bq/m3) και παραπλήσιες με τις μετρήσεις στο σπήλαιο Περάματος (1.311 Bq/m3). Αυξημένες τιμές παρουσίασαν τα σπήλαια οι θέσεις των οποίων σχετίζονται άμεσα με ρηγματωγόνες ζώνες, ή συνδέονται με την ύπαρξη σιδηρομεταλλευμάτων στην περιοχή ανάπτυξής τους. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των μετρήσεων της συγκέντρωσης ραδονίου για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα στα υπό μελέτη σπήλαια και τα όρια ασφαλείας για την προστασία από ιοντίζουσες ακτινοβολίες που αναφέρονται στην Ε.Ε Οδηγία του 2013, η επίσκεψη και παραμονή στα υπό μελέτη σπήλαια, για εύλογα χρονικά διαστήματα, θεωρείται ακίνδυνη.