Συντάχθηκε 02-05-2023 13:52
Τόπος: η παρουσίαση θα γίνει μέσω τηλεδιάσκεψης
Σύνδεσμος τηλεδιάσκεψης
Έναρξη: 03/05/2023 10:00
Λήξη: 03/05/2023 11:00
Ονοματεπώνυμο:ΜΑΡΙΑ ΙΩΑΝΝΑ ΤΖΑΝΕΤΗ
Τίτλος:Παράδοξοι ημιυπαίθριοι. Τα αστικά μπαλκόνια της Κυψέλης.
Title:The paradox of semi-outdoor spaces. The urban balconies of Kipseli.
Τετάρτη 3 Ιουνίου 2023 10.00 π.μ.
Εξεταστική Επιτροπή
Επίκουρος Καθηγητής :Ρότσιος Δημήτριος (επιβλέπων)
Επίκουρος Καθηγητής :Τέσσας Χρήστος
Επίκουρη Καθηγήτρια:Μανδαλάκη Μαρία
Περίληψη
Η παρούσα έρευνα με τίτλο «Παράδοξοι ημιυπαίθριοι χώροι» εξετάζει τους ημιυπαίθριους χώρους της Αθηναϊκής πολυκατοικίας υπό το πρίσμα της αρχιτεκτονικής, της αισθητικής του υποκειμένου και των βιωμάτων αυτού , μέσω της περιπλάνησης από κλίμακα σε κλίμακα καθώς παράλληλα αναδεικνύει τις δυνατότητες τους.
Η εικόνα της ελληνικής πόλης δεν έχει υπάρξει σταθερή. Το αστικό τοπίο καθ’ όλες τις φάσεις μετάλλαξης του από τον νεοκλασικισμό στην Art Deco, στον κυβοπουριστικό κονστρουκτιβισμό και στο σήμερα, διαφοροποιείται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, στον σχεδιασμό του από άλλες ευρωπαϊκές πόλεις. Ο τρόπος με τον οποίο διαφοροποιείται το ελληνικό αστικό τοπίο κρύβει μεγάλο ενδιαφέρον λόγω του ανεξέλεγκτου, αυθαίρετου και πρωτοβουλιακού χαρακτήρα με τον οποίο αυτό επιτυγχάνεται, με αποτέλεσμα να αποτελεί ιδανικό για την προσέγγιση ενός περισσότερο συμπεριληπτικού σχεδιασμού. Με τον όρο συμπεριληπτικός σχεδιασμός (Inclusive Design) ορίζεται ο σχεδιασμός που λαμβάνει υπ’ όψη άτομα με ειδικές ανάγκες (disabilities), το βιολογικό/κοινωνικό φύλο (biological/social gender) και την κουλτούρα (culture). Πιο συγκεκριμένα λόγο της ιδιότητας του αθηναϊκού αστικού τοπίου να αναδεικνύει τις ανάγκες των κατοίκων του, πιθανών λόγω των έντονων περιορισμών που παράλληλα ασκεί, “φωνάζει“ την αναγκαιότητα για συμπερίληψη.
Για την κατανόηση των ημιυπαίθριων χώρων εξετάζονται οι Αθηναϊκές πολυκατοικίες, ως προς την τυπολογία, την χρησιμότητα, την κοινωνική τους διάσταση αλλά και τις μεθοριακές συνθήκες που φιλοξενούν. Σε μεγαλύτερο βάθος, εξετάζονται τα μπαλκόνια και οι ταράτσες των πολυκατοικιών της Κυψέλης καθώς γίνεται αναφορά και σε πολυκατοικίες ευρύτερων περιοχών αλλά και χωρών. Τα μπαλκόνια και οι ταράτσες γίνονται αντιληπτά ως αστικά μικρο-τοπία που εμφανίζονται σε πλατφόρμες, ξεπερνώντας τις προσδοκίες και τους σκοπούς για τους οποίους αυτές σχεδιάστηκαν και θα εξεταστούν ως τέτοια. Αναλυτικά με τον όρο “μικρο-τοπία”, γίνεται αναφορά σε τμήματα μιας ευρύτερης δομής που μπορούν να πάρουν πολλαπλές μορφές και να δημιουργήσουν δίπολα. Τέτοιοι χώροι, συχνά με την μορφή περιζήτητων κενών, διαθέτουν την δυνατότητα να “ταράζουν” τα όρια μεταξύ κύριων-δευτερευόντων, δημόσιων-ιδιωτικών χώρων, αλλά και χώρων που παροτρύνουν ή αποθαρρύνουν την οικειοποίηση.
Στόχος της εργασίας αποτελεί η απεμπλοκή αστικών χώρων και τεχνικών εκμετάλλευσης αυτού από τα μέχρι τώρα πρότυπα σχεδίασης και από μη συμπεριληπτικούς τρόπους “επίλυσης” της πολυπλοκότητας της πόλης. Κίνητρο αποτελεί ακόμα η κατάρριψη της αναπαραγωγής στερεοτυπικών θεωρήσεων σχετικά με τους κοινούς, αυτοδιαχειριζόμενους χώρους και επομένως η εμφάνιση μεγάλου εύρους επιλογών για την διαμόρφωση και σταδιακή αναζωογόνηση του αστικού ιστού. Η εκμετάλλευση όλο και περισσότερων εργαλείων σχεδίασης μέσω του συμπεριληπτικού σχεδιασμού, μπορεί εν δυνάμει να δημιουργήσει χώρους που “ελαφραίνουν” την καθημερινότητα των κατοίκων ενός αστικού κέντρου καθώς και να αναδείξει τεχνικές οργάνωσης αυτών, για την μέγιστη αξιοποίηση τους. Σε συνέχεια, επιδιώκεται η προβολή μιας λιγότερο ανθρωποκεντρικής σχεδιαστικής προσέγγισης και εκμετάλλευσης των ημιυπαίθριων χώρων, με προτάσεις επίλυσης της αδράνειας που αποσκοπούν στην ενίσχυση της χλωρίδας και πανίδας της πόλης.
