Συντάχθηκε 07-02-2022 10:07
Ενημερώθηκε:
07-02-2022 10:57
Τόπος: Εξ’ αποστάσεως - Ανοιχτή στο κοινό
Σύνδεσμος τηλεδιάσκεψης
Έναρξη: 10/02/2022 10:00
Λήξη: 10/02/2022 11:00
Τίτλος: Φυσικό και δομημένο περιβάλλον και εξορυκτικές δραστηριότητες - χρήσεις γης για αργούντα λατομεία.
Title: Natural and build environment and mining activities - land uses for abandoned quarries
Τριμελής Εξεταστική Επιτροπή:
Γαλετάκης Μιχαήλ, Καθηγητής ΜΗΧΟΠ (επιβλέπων)
Παρτσινέβελος Παναγιώτης, Αναπληρωτής Καθηγητής ΜΗΧΟΠ
Καραμανέα Παναγιώτα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΑΡΧΜΗΧ
Περίληψη:
Κρίσιμη είναι πλέον η διαχείριση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της λατομικής δραστηριότητας καθώς και η αποκατάσταση των πρώην λατομείων. Η κλιματική αλλαγή είναι ένα μείζον θέμα το οποίο σε συνδυασμό με τη διαχείριση των πόρων, τις οικονομικές και υλικές και τεχνολογικές επιταγές της σύγχρονης εποχής θέτει νέα πλαίσια αναζήτησης και εφαρμογών. Οι ανάγκες για αδρανή υλικά όλο και αυξάνονται, η πίεση της ανοικοδόμησης σε συνδυασμό με ένα ασαφές νομικό πλαίσιο έχουν σαν αποτέλεσμα, τη δημιουργία πολλών ανενεργών λατομείων, με το χαρακτήρα υποβαθμισμένων περιοχών και μετά βιομηχανικών τοπίων. Η εξόρυξη των κοιτασμάτων επηρεάζει πάντα το περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους. Η ενεργή και βιώσιμη διαχείριση των οικοσυστημάτων αυτών και των φυσικών πόρων πριν, και κατά τη διάρκεια και μετά την εξόρυξη θα βοηθήσει στην αποφυγή των αρνητικών επιπτώσεων της εξόρυξης.
Στην Ελλάδα δεν αναπτύχθηκε βαριά βιομηχανία αλλά λειτούργησαν μικροί πυρήνες παραγωγής κατά τη διάρκεια των δεκαετιών 1970 και 1980 όπου άρχισαν να έχουν φθίνουσα πορεία μέχρι να τερματιστεί η λειτουργία τους. Η παύση αυτή δημιούργησε εγκαταλελειμμένους χώρους και κενά τοπία μέσα στον πολεοδομικό ιστό. Προς τα τέλη της δεκαετίας του 1990 πραγματοποιείται διεθνή ανάκαμψη στη βιομηχανία και στον εξορυκτικό κλάδο με αποτέλεσμα η εξορυκτική δραστηριότητα να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη παγκόσμια αγορά. Σήμερα στην Ελλάδα η παραγωγή των αδρανών δομικών υλικών καλύπτει τις ανάγκες της χώρας και παράλληλα η χώρα αποτελεί σημαντικό παραγωγό βασικών βιομηχανικών ορυκτών με αποτέλεσμα τα εξαγώγιμα πρωτογενή και επεξεργασμένα υλικά εξόρυξης να αποτελούν το 65% των πωλήσεων της.
Η διακοπή λειτουργίας πολλών βιομηχανικών μονάδων μέσα στη πόλη δημιούργησε χωρικά κενά. Τα αστικά αυτά κενά μπορούν να μετατραπούν σε τοπία αναβάθμισης του αστικού ιστού. Έτσι πρώην λατομεία έχουν αποκατασταθεί σε χώρους με νέες χρήσεις πολλές φορές καινοτόμες, αξιοποιώντας τα ιδιαίτερα στοιχεία του πρώην λατομικού χώρου και του περιβάλλοντός του. Πολλά λατομεία άλλαξαν χρήση και φυσιογνωμία αποκτώντας νέα υπόσταση. Τυπικό παράδειγμα αποτελούν πρώην λατομεία στο λεκανοπέδιο της Αττικής που έχουν αποκατασταθεί ως ανοιχτά θέατρα και πάρκα.
Στην παρούσα εργασία προτείνεται η αποκατάσταση του λατομείου της Λαχόρ στο Χορδάκι, στο ακρωτήρι Χανίων. Σχεδιάζεται πρόταση στην οποία δημιουργούνται ράμπες μεταλλικές ελικοειδούς μορφής για τον πεζό και το ποδηλάτη, οι οποίες συρράπτονται με τη βιομηχανική φυσιογνωμία του χώρου δηλαδή τις εγκαταστάσεις του λατομείου που θα συνεχίσουν να υπάρχουν και μετά τη λήξη του, όπως τα κτήρια και οι θραυστήρες. Οι ράμπες αυτές οδηγούν στη πρώτη αναβαθμίδα του λατομείου όπου θα αποτελεί και το ανοικτό εργαστήρι για τους σπουδαστές στο Πολυτεχνείο Κρήτης. Επιπλέον η θέση τους είναι κομβική, διότι χωρίζουν την λατομική έκταση σε δυο τμήματα, το τμήμα βιομηχανικού τύπου και το τμήμα τοπιακού τύπου. Η υπέροχη θέα μέσω αυτών είναι αξιοποιήσιμη, ενώ καταλήγουν κοντά στον εκθεσιακό χώρο, ένα κτήριο ενσωματωμένο στο βράχο, που τονίζει τη λατομική μνήμη του χώρου, και δίνει υπερτοπικό χαρακτήρα, στο πρώην λατομείο, αφού θα απευθύνεται σε όλους τους ερευνητές, σπουδαστές και εκπαιδευτικούς φορείς που ενδιαφέρονται για θέματα ορυκτών πόρων. Τέλος στο νοτιοδυτικό τμήμα του οικοπέδου προτείνεται η δημιουργία ενός φωτοβολταϊκού πάρκου και στο νοτιοανατολικό τμήμα μια πλατεία ελεύθερου τύπου δηλαδή χωρίς έντονες διαμορφώσεις, στην οποία υπάρχει ένα εξαιρετικό άνοιγμα θέας σε θάλασσα και βουνό.
Η πρόταση αυτή στοχεύει να δώσει ώθηση σε νέες αναζητήσεις για την αποκατάσταση λατομείων και να τονίσει το διεπιστημονικό χαρακτήρα μιας τέτοιας επέμβασης.
Abstract:
The management of the environmental footprint of the quarrying, as well as, the restoration of the former or abandoned quarries is crucial. Climate change is a major issue which in combination with resource management, the economic and material and technological imperatives of modern times sets new frameworks for research and applications. The need for aggregates is increasing, the pressure of reconstruction combined with a vague legal framework result in the creation of many inactive quarries, with the character of degraded areas and then industrial landscapes. Mining always affects the environment and natural resources. Active and sustainable management of these ecosystems and natural resources before, during and after mining will help to avoid the negative effects of mining.
No heavy industry developed in Greece but small production cores operated during the 1970s and 1980s where they began to have a declining trend until their operation ceased. This pause created abandoned spaces and empty landscapes within the urban fabric. Towards the end of the 1990s, an international recovery took place in the industry and in the mining sector, with the result that the mining activity played a leading role in the world market. Today in Greece the production of aggregates meets the needs of the country and at the same time the country is a major producer of basic industrial minerals with the result that exportable raw and processed mining materials account for 65% of its sales.
The closure of many industrial units in the city created spatial gaps. These urban gaps can be transformed into landscapes of urban fabric upgrading. Thus, former quarries have been restored in areas with new uses, often innovative, utilizing the special elements of the former quarry and its environment. Many quarries changed their use and physiognomy, acquiring a new status. A typical example is former quarries in the Attica basin that have been restored as open theaters and parks.
In this study, the restoration of the LAHOR quarry in Chordaki, at the area of Akrotiri-Chania, is proposed. A proposal is planned in which helical metal ramps are created for pedestrians and cyclists, which are stapled with the industrial physiognomy of the area, as the quarry facilities will continue to exist after its completion, such as buildings and crushers. These ramps lead to the first step of the quarry where it will be the open workshop for students at the Technical University of Crete. In addition, their location is crucial, because they divide the quarry area into two sections, the industrial section and the local section. The wonderful view through them is exploitable, while they end up near the exhibition space, a building built into the rock, which emphasizes the quarry memory of the area, and gives a supra-local character to the former quarry, as it will be addressed to all researchers, students, government, educational institutions interested in mineral resources subjects. Finally a photovoltaic park will be created in the south-western part of the studied area and in the south-eastern part a free type square, without intense configurations, in which there is a remarkable opening of sea and mountain views.
