Συντάχθηκε 07-07-2021 08:30
Τόπος: Εξ’ αποστάσεως - Ανοιχτή στο κοινό
Σύνδεσμος τηλεδιάσκεψης
Έναρξη: 14/07/2021 09:00
Λήξη: 14/07/2021 10:00
Τίτλος: Μελέτη κατανομής ραδονίου σε ενεργούς και ανενεργούς μεταλλευτικά χώρους
Εξεταστική επιτροπή:
Μανούτσογλου Εμμανουήλ, Καθηγητής ΜΗΧΟΠ (Επιβλέπων)
Καλλίθρακας – Κόντος Νικόλαος , Καθηγητής ΜΗΧΟΠ
Βαφείδης Αντώνιος, Καθηγητής ΜΗΧΟΠ
Περίληψη:
Το ραδόνιο (Rn) ένα φυσικό άχρωμο, άοσμο, ευγενές ραδιενεργό αέριο, με χρόνο ημιζωής 3,8 ημέρες, αποτελεί τη σημαντικότερη πηγή φυσικής ιοντίζουσας ακτινοβολίας. Προέρχεται από τις αρχικές συγκεντρώσεις ουρανίου και των μεταστοιχειομένων θυγατρικών του σε πετρώματα, έδαφος και τελικά ύδατα και τείνει να συγκεντρώνεται σε κλειστούς χώρους όπως υπόγεια ορυχεία, σπήλαια καθώς επίσης σε υπόγειες και ισόγειες κυρίως κατοικίες. Η συγκέντρωση ραδονίου στους παραπάνω χώρους συμβάλλει σημαντικά στη αύξηση της δόσης της ιοντίζουσας ακτινοβολίας που λαμβάνει ο άνθρωπος με επίσκεψη, προσπέλαση, εργασία ή/και διαβίωση στους χώρους αυτούς.
Οι επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία από το ραδόνιο, έχουν διερευνηθεί εδώ και αρκετές δεκαετίες μέσα στις οποίες περισσότερες δημοσιευμένες εργασίες ασχολούμενες με το θέμα αυτό καταγράφουν και παρακολουθούν τις τιμές των συγκεντρώσεων του ραδονίου σε όλους τους ανωτέρω περιγραφόμενους χώρους και υποστηρίζοντας την ανάγκη για θέσπιση κανόνων, από παγκόσμιο (WHO, Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας), περιφερειακό (ΕΥΡΑΤΟΜ) σε εθνικό επίπεδο (αρμόδια υπουργεία, Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, ΕΕΑΕ, επιστημονικοί και ερευνητικοί φορείς κτλ.), για προστασία διαβιούντων, εργαζομένων αλλά και απλών επισκεπτών σε χώρους αυξημένης συγκέντρωσής του.
Η σύγκριση και αξιολόγηση της συγκέντρωσης ραδονίου σε χώρους ενεργών και μη μεταλλευτικών χώρων, οι διάφορες μεθοδολογίες που χρησιμοποιήθηκαν για την καταγραφή και παρακολούθηση των τιμών αυτών, οι χρόνοι μετρήσεων, η επίδραση της συγκέντρωσης στην ανθρώπινη υγεία αλλά και τα διαφορετικά ανά κράτος ισχύοντα ανώτερα όρια συγκέντρωσης, αποτελούν τον στόχο της διπλωματικής αυτής εργασίας. Η συγκέντρωση και αξιολόγηση όλων αυτών των συναφών μεταξύ τους δεδομένων, προέκυψαν από μια εκτενή βιβλιογραφική έρευνα. Τα δεδομένα συγκεντρώθηκαν από 82 συνολικά δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά που έχουν τύχει των περισσοτέρων αναφορών στην διεθνή βιβλιογραφία. Αρχικά τα στοιχεία αυτά καταχωρήθηκαν σε ένα ενεργό αρχείο Excel. Τα ορυχεία που μελετήθηκαν κατηγοριοποιήθηκαν σε τρεις διαφορετικές κατηγορίες μεταλλευτικών χώρων: «ορυχεία ουρανίου», «ανθρακωρυχεία» και «λοιπά ορυχεία» (στα οποία συμπεριελήφθησαν χρυσωρυχεία, ορυχεία σιδήρου, ορυχεία χαλκού και ορυκτών αλάτων).
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία των εργασιών που χρησιμοποιήθηκαν, οι ανωτέρω εργασίες αφορούν σε συνολικά 164 μεταλλευτικούς χώρους που είναι κατανεμημένοι σε 29 χώρες ανά την υφήλιο. Από τους χώρους αυτούς οι 107 ήτοι ένα ποσοστό 65.24 % αφορά ενεργούς και το υπόλοιπο ανενεργούς μεταλλευτικούς χώρους. Από τους ανενεργούς μεταλλευτικούς χώρους ένα αριθμός 15 επαναχρησιμοποιούνται ήδη για τουριστικούς σκοπούς ενώ για τον ίδιο σκοπό οδηγούνται και άλλοι 3.
Είναι αυτονόητο ότι οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις ραδονίου σχετίζονται με τα ορυχεία ουρανίου. Στα 30 υπό μελέτη ορυχεία ουρανίου, οι συγκεντρώσεις ραδονίου βρέθηκε να κυμαίνονται από λίγα Bq/m3 έως μερικά εκατομμύρια Bq/m3 (8 - 3,932,920 Bq/m3). Στα 71 υπό μελέτη ανθρακωρυχεία, οι συγκεντρώσεις βρέθηκαν από 1.22 έως 64,400 Bq/m3. Στα ορυχεία άνθρακα επικρατούσαν γενικότερα χαμηλότερες συγκεντρώσεις ραδονίου σε σχέση με τις άλλες δύο κατηγορίες ορυχείων, δεδομένης της πιο ενδεδειγμένης χρήσης εξαερισμού που πραγματοποιούνταν με σκοπό τη μείωση του μεθανίου και άλλων αερίων, για την αποφυγή εκρήξεων. Τέλος στα υπόλοιπα ορυχεία άλατος, σιδήρου, χαλκού, αιματίτη κ.λπ., οι συγκεντρώσεις κυμαίνονταν από μερικές δεκάδες έως μερικές χιλιάδες Bq/m3, όπως φαίνεται και στα υπόγεια ανθρακωρυχεία.
Πέρα από τις συγκεντρώσεις ραδονίου, γίνεται στην εργασία εκτενής σχολιασμός σχετικά με τους χρόνους έκθεσης στην ακτινοβολία καθώς και με την έννοια της «δόσης» (ισοδύναμη, απορροφούμενη, ενεργός) που σχετίζεται με τον χρόνο ακτινοβολίας των εργαζομένων, των τουριστών αλλά και των επισκεπτών, με επίφαση στους επαγγελματικούς χώρους, που αποτελούν στις κατευθυντήριες οδηγίες χώροι προτεραιότητας.
