Τόπος:
Σύνδεσμος τηλεδιάσκεψης
Έναρξη: 29/06/2021 17:30
Λήξη: 29/06/2021 18:30
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Διπλωματικής
Ονοματεπώνυμο Φοιτητή: Ιωάννα Μεταλλίδου
Α.Μ.: 2014050063
Ημερομηνία Παρουσίασης: Τρίτη 29 Ιουνίου 2021
Ώρα: 17:30
Αίθουσα: https://tuc-gr.zoom.us/j/99154021706?pwd=TzMxOUNjWmJkczNpcFh2TUM4ZzBwZz09
Θέμα «Πρωτόκολλο της Ναγκόγια και συλλογές μικροοργανισμών: Υφιστάμενη κατάσταση των ελληνικών συλλογών μικροοργανισμών, προβλήματα εφαρμογής και προοπτικές εξέλιξης»
Title «The Nagoya Protocol and collections of microorganisms: Current situation of the Greek collections of microorganisms, implementation issues and development prospects»
Επιβλέπων: Μαριά Ευπραξία
Τριμελής Εξεταστική Επιτροπή:
- Μαριά Ευπραξία
- Βενιέρη Δανάη
- Δάρας Τρύφων
Περίληψη: Στην παρούσα διπλωματική εργασία μελετήθηκαν οι μικροοργανισμοί, ως γενετικοί πόροι, από την σκοπιά της Σύμβασης για τη Βιολογική Ποικιλότητα (ΣΒΠ), του Πρωτοκόλλου της Ναγκόγια (ΠΝ) και του ενωσιακού Κανονισμού 511/2014 για την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου στην ΕΕ και τη συμμόρφωση των χρηστών.
Η ΣΒΠ αποτελείται από τρεις βασικούς πυλώνες. Ο πρώτος πυλώνας αναφέρεται στη διατήρηση της βιολογικής ποικιλότητας επιτόπου και εκτός τόπου (in situ & ex situ,) ως κοινό αγαθό για τις επόμενες γενιές. O δεύτερος πυλώνας αναφέρεται στη βιώσιμη και αειφόρο χρήση των στοιχείων αυτής και ο τρίτος στον δίκαιο και ισότιμο καταμερισμό των οφελών που προκύπτουν από τη χρησιμοποίηση των γενετικών πόρων ή της συνδεόμενης με αυτούς παραδοσιακής γνώσης. Ο τρίτος πυλώνας της ΣΒΠ είναι ο πιο εξειδικευμένος και επιδιώκει τη δίκαιη πρόσβαση και ωφέλεια όλων από τη χρήση των γενετικών πόρων, ως εθνική κληρονομιά. Το Πρωτόκολλο της Ναγκόγια και ο ευρωπαϊκός Κανονισμός 511/2014, που τέθηκαν σε ισχύ τον Οκτώβριο 2014, έχουν ως σκοπό να δημιουργήσουν ένα διεθνές και ένα ενωσιακό νομικά δεσμευτικό πλαίσιο, αντίστοιχα, με το οποίο θα καταστεί δυνατή η αποτελεσματική εφαρμογή του τρίτου πυλώνα της ΣΒΠ δηλ. της πρόσβασης και του καταμερισμού των οφελών από τη χρήση των γενετικών πόρων. Και τα δύο πλαίσια θεσπίζουν κανόνες, που αφορούν την πρόσβαση στους γενετικούς πόρους και τις παραδοσιακές γνώσεις, αλλά και μέτρα για τη συμμόρφωση των χρηστών αυτών. Το Πρωτόκολλο έχει κυρωθεί από 129 χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής κύρωσης, τον Μάιο του 2020.
Σύμφωνα με τη ΣΒΠ και το Πρωτόκολλο, ως γενετικοί πόροι ορίζονται φυτά, ζώα ή μέρη αυτών καθώς και μικροοργανισμοί (ιοί, βακτήρια, μύκητες κ.ά), που φέρουν γενετικό υλικό εν δυνάμει χρήσιμο και αξιοποιήσιμο από τον άνθρωπο και βρίσκονται σε φυσικές συνθήκες ή/και σε εκτός τόπου συλλογές διατήρησης (λ.χ. Βοτανικοί Κήποι, Τράπεζες Γενετικού Υλικού, Συλλογές Μικροοργανισμών κ.ά.).
Είναι σαφές ότι οι γενετικοί πόροι έχουν τεράστια αξία για τον άνθρωπο και την εξελικτική του πορεία. Ειδικότερα, οι μικροοργανισμοί, που είναι σημαντικότατοι γενετικοί πόροι, έχουν συμβάλει μεταξύ άλλων, στην οξυγόνωση της γης, άρα και τις αερόβιες συνθήκες που επέτρεψαν την ανάπτυξη του ανθρώπου.
Οι ιδιότητές τους αποτελούν αντικείμενο έρευνας και ανάπτυξης ποικίλων επιστημονικών πεδίων, συμπεριλαμβανομένων της ιατρικής, της γεωπονίας, της απορρύπανσης των οικοσυστημάτων, της βιοτεχνολογίας, της βιοενέργειας κ.ά.. Αξιοποιούνται επίσης και για εμπορικούς σκοπούς και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών προϊόντων (φαρμακευτικά και αγροτικά, βιοκαύσιμα, καλλυντικά, τρόφιμα, ποτά, εμβόλια κ.ά).
Οι συλλογές που διατηρούν μικροοργανισμούς εκτός των φυσικών τους οικοσυστημάτων (ex situ συλλογές), παίζουν ζωτικό ρόλο στη μελέτη, την αναπαραγωγή τους και στην ανάπτυξη νέων προϊόντων.
Η τεράστια αξία των συλλογών μικροοργανισμών αποτυπώνεται στην παρούσα διπλωματική, σε συνεργασία με τους κατόχους τους, που απάντησαν στα δοθέντα ερωτηματολόγια. Η επεξεργασία των απαντήσεων έγινε με στατιστικές μεθόδους και προέκυψαν πολλά και ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Το επίπεδο γνώσης των Ελλήνων κατόχων συλλογών μικροοργανισμών για τη ΣΒΠ,το ΠΝ και τον ενωσιακό Κανονισμό είναι υψηλό, διαπιστώνεται όμως έλλειμμα ως προς την εξοικείωση με τα πρακτικά ζητήματα του Πρωτοκόλλου, λόγω της μειωμένης ενασχόλησής τους με την εμπορική αξιοποίησή τους. Θετικό είναι το κλίμα για βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των κατόχων συλλογών μικροοργανισμών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, αλλά και για την καταγραφή των συλλογών στο Εθελοντικό Μητρώο Συλλογών, που προτρέπει ο Κανονισμός 511/2014.
Abstract: In the present dissertation microorganisms were studied as genetic resources, in the frame of the Convention on Biological Diversity (CBD), the Nagoya protocol (NP) and the European Regulation 511/2014.
CBD consists of three main pillars. The first one concerns the conservation of the biological diversity, in situ and ex situ, as a public good, the second one the sustainable use of its components and the third the fair and equitable benefit sharing arising from the utilization of the genetic resources and the associated traditional knowledge. The third pillar of CBD is the most specialized and seeks the fair access and benefit from the use of genetic resources, as a national heritage. The Nagoya Protocol and the European Regulation 511/2014, which entered into force in October 2014, aim to introduce an international and a European framework, respectively, which will enable the effective implementation of the third pillar of CBD. Both frameworks establish rules for access to genetic resources and associated traditional knowledge, as well as measures for the compliance of these users. The Protocol has been ratified by 129 countries, including the Greek ratification, in May 2020.
According to the CBD and the Protocol, genetic resources are defined as plants, animals or parts thereof, as well as microorganisms (viruses, bacteria, fungi, etc.), which carry genetic material potentially useful for humans and are found in natural conditions or / and in ex situ conservation collections (eg Botanical Gardens, Microorganisms Collections etc)
It is commonly accepted that genetic resources have a great importance for the human kind, during its evolution. Especially microorganisms, which are also significant genetic resources, have played a great role throughout human history.
Their properties are subjects of research and development in various scientific fields, including medicine, agriculture, ecosystem decontamination, biotechnology, bioenergy, etc. They are also used for commercial purposes and cover a wide range of product applications (pharmaceuticals and, biofuels, cosmetics, food, beverages, vaccines, etc.).
Collections that maintain microorganisms outside their natural ecosystems (ex situ collections), play a vital role in their study, reproduction and development of new products.
The enormous value of the collections of microorganisms is given in the present dissertation. The owners of the Greek collections answered quite a large number of questions. The answers were processed by statistical methods and many interesting conclusions emerged. The level of knowledge of the Greek owners of collections of microorganisms for the CBD, the NP and the EU Regulation is high, but there is a lack of familiarity as regards the practical issues of the Protocol, due to their low involvement with their commercial use. They also seem to be positive in the improvement of cooperation with both native and foreign owners of collections. They would also think positive about collaborating with the Voluntary Register of Collections, which the EU Regulation 511/2014 suggests.
