Απόφαση έκτακτης 513ης/01.11.2019 Συνεδρίασης της Συγκλήτου
(συμμετοχή με τηλεδιάσκεψη)
Η συνεχιζόμενη κατάληψη του Πολυτεχνείου Κρήτης φέρνει ξανά στην επιφάνεια διαχρονικά προβλήματα της Ελληνικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και δημιουργεί έντονο προβληματισμό για την εύρυθμη λειτουργία του Πολυτεχνείου Κρήτης. Με την παρέμβαση αυτή θα θέλαμε να ενημερώσουμε την Πολυτεχνική κοινότητα για τα προβλήματα και τους κινδύνους εξ αιτίας της συνεχιζόμενης κατάληψης, καθώς και να αναδείξουμε την πραγματική κατάσταση στο Πολυτεχνείο Κρήτης, καθώς και τις ενέργειες που έχει αναλάβει και σε μεγάλο βαθμό έχει φέρει εις πέρας η παρούσα Σύγκλητος.
Σίτιση
Το θεσμικό πλαίσιο της σίτισης καθορίζει ως εισοδηματικό όριο για δωρεάν σίτιση τα 45.000 €, ποσό που μπορεί να αυξηθεί έως σχεδόν τα 60.000 € ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του αιτούντος φοιτητή. Το Υπουργείο Παιδείας θεωρώντας ένα ημερήσιο σιτηρέσιο 1,80 € χρηματοδοτεί το Πολυτεχνείο Κρήτης με ποσό που αρκεί για την κάλυψη περίπου 800 φοιτητών, ενώ οι αιτούντες δικαιούχοι ανέρχονται σε 1.500-1.600. Στο Πολυτεχνείο Κρήτης η παρούσα Σύγκλητος έχει εγκρίνει από την αρχή της θητείας της την κάλυψη όλων των δικαιούχων φοιτητών/φοιτητριών στο Πολυτεχνείο Κρήτης με τους επιπρόσθετους πόρους να προέρχονται από τον ΕΛΚΕ. Κανένας δικαιούχος φοιτητής δεν μένει εκτός καθεστώτος δωρεάν σίτισης. Οι μη δικαιούχοι φοιτητές, καθώς και όλα τα υπόλοιπα μέλη της Πολυτεχνικής κοινότητας δύνανται να σιτίζονται έναντι 2,60 € το πλήρες γεύμα. Μάλιστα στην προτελευταία συνεδρίαση της Συγκλήτου εγκρίθηκε η διαδικασία για τη δωρεάν σίτιση των δικαιούχων πρωτοετών φοιτητών πριν την επικύρωση των τελικών αποτελεσμάτων από τη Σύγκλητο, ακόμη και πριν την έκδοση της φοιτητικής ταυτότητας, μόνο με τον έλεγχο ότι ικανοποιούν τα κριτήρια, ώστε να αποφεύγεται η όποια καθυστέρηση.
Στέγαση
Όταν ανέλαβε η παρούσα Σύγκλητος, το Πολυτεχνείο Κρήτης είχε τη δυνατότητα στέγασης 74 φοιτητών/φοιτητριών στην παλαιά Εστία (Φάση Α). Από πέρισυ παραδόθηκαν και χρησιμοποιούνται τα 3 από τα 4 κτίρια της Β’ Φάσης, ανεβάζοντας τον αριθμό των φιλοξενούμενων φοιτητών σε 119. Εφέτος, παρελήφθη από τον εργολάβο και το 4ο κτίριο (αν και η σύμβαση λήγει την άνοιξη 2020) ανεβάζοντας τον αριθμό των φιλοξενούμενων φοιτητών σε 134. Παράλληλα, προχωρά με ταχείς ρυθμούς η Γ’ Φάση, η οποία όταν ολοκληρωθεί θα φέρει τον αριθμό των φιλοξενούμενων φοιτητών σε 304. Η συμβατική λήξη της εργολαβίας είναι τον Δεκέμβριο 2020, αλλά οι Υπηρεσίες και η Διοίκηση του Πολυτεχνείου Κρήτης συνενοήθηκαν με την εργοληπτική εταιρία για τη σταδιακή παράδοση των κτιρίων, ώστε να αρχίσει όσο γίνεται γρηγορότερα μέσα στο ακαδημαϊκό έτος η εγκατάσταση φοιτητών. Ας τονιστεί ότι το Πολυτεχνείο Κρήτης είναι το μόνο πανεπιστήμιο στο οποίο κατασκευάζονται φοιτητικές εστίες, οι φιλοξενούμενοι φοιτητές διαμένουν εντελώς δωρεάν (για παράδειγμα, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων οι φιλοξενούμενοι φοιτητές πληρώνουν 45 € τον μήνα), ενώ στα περισσότερα πανεπιστήμια τη διαχείριση έχει ένας ανεξάρτητος φορέας (ΙΝΕΔΙΒΙΜ) με σοβαρά προβλήματα στις συνθήκες διαβίωσης λόγω ελλειπούς συντήρησης. Για τη διαχείριση των φοιτητικών μας εστιών, το Πολυτεχνείο Κρήτης δεν παίρνει ούτε ένα ευρώ από το Υπουργείο, ενώ καλύπτει όλες τις λειτουργικές τους δαπάνες με ίδια μέσα. Η Σύγκλητος του Πολυτεχνείου Κρήτης έχει συζητήσει, αποφασίσει και ζητήσει από το Υπουργείο την οικονομική ενίσχυση σε Πανεπιστήμια που λειτουργούν από μόνα τους φοιτητικές εστίες για την κάλυψη μέρους των λειτουργικών δαπανών των εστιών, καθώς και την ενίσχυση του κτιριολογικού προγραμματισμού με κατασκευή επιπρόσθετων εστιών ή επιδοτούμενων κατοικιών, ειδικά σε περιοχές με αυξημένη τουριστική δραστηριότητα, λόγω έλλειψης κατοικιών για ενοικίαση ή πολύ υψηλών ενοικίων.
Στεγαστικό επίδομα
Στεγαστικό επίδομα σε φοιτητές μπορεί να δώσει μόνο το κράτος. Η νομοθεσία ρητά απαγορεύει τη χορήγηση στεγαστικού επιδόματος από τα πανεπιστήμια. Αυτό τεκμηριώνεται από την αρ. πράξης 217, αρ. συνεδρίασης 36η/26.10.2015 απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου του Κράτους (έχει καθεστώς Ανωτάτου Δικαστηρίου) και από τον Ν. 4485/2017 (Νόμος Γαβρόγλου), ο οποίος καθορίζει τα είδη των υποτροφιών που μπορεί να απονείμει ένα πανεπιστήμιο. Για το στεγαστικό επίδομα που δίνει το κράτος (1.000 €) απαιτούνται τόσο εισοδηματικά κριτήρια, όσο και ακαδημαϊκά (πρέπει ο αιτών να έχει περάσει τα μισά μαθήματα του έτους). Για ακαδημαϊκό έτος 2018-2019, συνολικά 541 φοιτητές του Πολυτεχνείου Κρήτης έλαβαν το στεγαστικό επίδομα, με το συνολικό ποσό επιδότησης για φοιτητές του Ιδρύματος να υπερβαίνει το μισό εκατομμύριο ευρώ. Ας σημειωθεί ότι δεν υπάρχει άνω όριο στο πλήθος των φοιτητών που δύνανται να λάβουν το στεγαστικό επίδομα, θα μπορούσαν να ήταν και μερικές χιλιάδες φοιτητές, αρκεί να πληρούν τα κριτήρια. Η Σύγκλητος του Πολυτεχνείου Κρήτης έχει συζητήσει, αποφασίσει και ζητήσει από το Υπουργείο την αύξηση του στεγαστικού επιδόματος ή/και αύξηση του εισοδηματικού κατωφλίου, ώστε να καθίστανται περισσότεροι δικαιούχοι. Σε ό,τι αφορά τις υποτροφίες που μπορούν να απονέμουν τα πανεπιστήμια, αυτές είναι είτε υποτροφίες επίδοσης (άρα το βασικό κριτήριο είναι η ακαδημαϊκή επίδοση και όχι εισοδηματικά κριτήρια) ή ανταποδοτικές υποτροφίες, σύμφωνα με τις οποίες οι δικαιούχοι φοιτητές προσφέρουν ανταποδοτικό έργο σε υπηρεσίες και εργαστήρια του πανεπιστημίου έναντι αμοιβής για προσφερόμενη εργασία. Η Σύγκλητος με απόφασή της εγγράφει κάθε έτος στον προϋπολογισμό 35.000 € για τον σκοπό αυτό με αποτέλεσμα να χρηματοδοτούνται 35 δικαιούχοι με εισοδηματικά κριτήρια. Από τον ΕΛΚΕ, καθώς και από την ΕΑΔΙΠ του Πολυτεχνείου Κρήτης, χρηματοδοτείται επίσης ένας αριθμός ανταποδοτικών υποτροφιών (περίπου 20). Από διερεύνηση που είχε γίνει παλαιότερα, το Πολυτεχνείο Κρήτης και το ΑΠΘ ήταν τα μόνα πανεπιστήμια που έδιναν ανταποδοτικές υποτροφίες.
Μετακίνηση φοιτητών
Με εξαίρεση την Αθήνα και Θεσσαλονίκη, στις λοιπές επαρχιακές πόλεις η νομοθεσία δίνει την αποκλειστική δυνατότητα μετακίνησης των φοιτητών στα κατά τόπους ΚΤΕΛ. Σύμφωνα με τη νομοθεσία οι φοιτητές δικαιούνται μειωμένο εισιτήριο (κατά 50%), ενώ για κάθε ένα φοιτητικό εισιτήριο το ΚΤΕΛ εισπράτει το 25% της τιμής από το κράτος. Οι κάρτες απεριορίστων διαδρομών ανέρχονται σε 80 € (κανονικές) και 40 € (φοιτητικές). Στα Χανιά η «συμφωνία» με το ΚΤΕΛ περιλαμβάνει την κάρτα των 17 € για τις διαδρομές Πολυτεχνείο και Κουνουπιδιανά, η οποία είναι εφικτή με την καταβολή από το Πολυτεχνείο Κρήτης στο ΚΤΕΛ του ποσού των 75.000 €. Εάν δεν είχε υπάρξει συμφωνία με το ΚΤΕΛ, τότε η τιμή που θα πλήρωναν οι φοιτητές θα ήταν αυτή που καθορίζεται από τον νόμο ή την οποιαδήποτε χρέωση καθόριζε το ΚΤΕΛ.
Χρονικοί περιορισμοί στη φοίτηση ή στον αριθμό των εισακτέων
Η Σύγκλητος συζήτησε σχετικά με τις πιθανές θέσεις του Υπουργείου (πιθανές καθώς δεν έχει κατατεθεί κάποιο νομοσχέδιο), αποφάσισε και δημοσιοποίησε τη θέση της ότι τόσο ο περιορισμός στα έτη φοίτησης, όσο και ο περιορισμός στην πρόσβαση στα Πανεπιστήμια στην παρούσα συγκυρία δεν είναι επιθυμητοί. Θεωρεί, μάλιστα, ότι μετά την ενσωμάτωση των ΤΕΙ στα Πανεπιστήμια, δεν υφίσταται βαθμίδα τεχνολογικής εκπαίδευσης, με αποτέλεσμα θεσμικά μέτρα που θα περιορίσουν τον αριθμό των εισακτέων στα πανεπιστήμια θα αφήσει μεγάλο αριθμό νέων εκτός πλαισίου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και θα τους οδηγήσει στο εξωτερικό.
Ισοτιμία διπλωμάτων μηχανικών με πτυχία κολλεγίων
Η Σύγκλητος του Πολυτεχνείου Κρήτης σε πλήρη συμφωνία με τον τεχνικό κόσμο της χώρας (ΤΕΕ και κλαδικούς συλλόγους μηχανικών), τον Πρύτανη του ΕΜΠ και τους Κοσμήτορες των Πολυτεχνικών Σχολών των Ελληνικών Πανεπιστημίων αντιτίθεται στη ρύθμιση της Κυβέρνησης, με την οποία προβλέπεται αυτοματοποιημένη διαδικασία αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας των πτυχίων Κολλεγίων και των ξένων Πανεπιστημίων, θεωρεί ότι είναι κατάφωρα άδικη για τους Διπλωματούχους Μηχανικούς, είναι επιζήμια για το δημόσιο συμφέρον και είναι ισοπεδωτική για τη Δημόσια Παιδεία.
Επιπρόσθετα με τα παραπάνω, η Σύγκλητος θα ήθελε να θέσει υπόψιν της Πολυτεχνικής κοινότητας τους εξής κινδύνους από τη συνεχιζόμενη κατάληψη:
Κίνδυνος απώλειας εξαμήνου
Το Άρθρο 33 του Ν. 4009/2011 (εξακολουθεί να είναι σε ισχύ) αναφέρει:
.....
5. Κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει τουλάχιστον δεκατρείς πλήρεις εβδομάδες διδασκαλίας. Ο αριθμός των εβδομάδων για τη διενέργεια των εξετάσεων ορίζεται στον Οργανισμό του ιδρύματος.
6. Παράταση της διάρκειας ενός εξαμήνου επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις προκειμένου να συμπληρωθεί ο απαιτούμενος ελάχιστος αριθμός εβδομάδων διδασκαλίας, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δύο εβδομάδες και γίνεται με απόφαση του πρύτανη, ύστερα από πρόταση της κοσμητείας της σχολής.
7. Αν για οποιονδήποτε λόγο ο αριθμός των εβδομάδων διδασκαλίας που πραγματοποιήθηκαν σε ένα μάθημα είναι μικρότερος από τις δεκατρείς, το μάθημα θεωρείται ότι δεν διδάχθηκε και δεν εξετάζεται, τυχόν δε εξέτασή του είναι άκυρη και ο βαθμός δεν υπολογίζεται για την απονομή του τίτλου σπουδών.
Προβλήματα στη φοιτητική μέριμνα
Η Επιτροπή Φοιτητικής Μέριμνας είναι έτοιμη να εξετάσει τις ενστάσεις που έχουν υποβληθεί και να εισηγηθεί στη Σύγκλητο την τελική κατάσταση δικαιούχων και επιλαχόντων, ώστε μετά την έγκριση της Συγκλήτου να κληθούν οι δικαιούχοι. Η καθυστέρηση που επιφέρει η κατάληψη δημιουργεί σοβαρές οικονομικές πιέσεις στους πιθανούς δικαιούχους και τις οικογένειές τους. Επιπρόσθετα, καθυστερεί η τελική τακτοποίηση του 4ου κτιρίου της Β’ Φάσης, καθώς και ο καθαρισμός του κτιρίου, με αποτέλεσμα, όταν ανοίξει το Πολυτεχνείο να μην μπορούν να εγκατασταθούν οι δικαιούχοι αμέσως.
Προβλήματα στις εργολαβίες (Γ’ Φάση Εστίας, Συμπληρωματικό κτίριο ΑΡΜΗΧ-ΜΠΔ)
Για την κανονική εξέλιξη των εργασιών απαιτείται η συνεχής επίβλεψη της Τεχνικής Υπηρεσίας του Πολυτεχνείου Κρήτης, ο έλεγχος των επιμετρήσεων και η προετοιμασία των σχετικών εγγράφων και εντολών από πλευράς της Οικονομικής Υπηρεσίας για πληρωμή. Οι πιθανές καθυστερήσεις θα οδηγήσουν σε πλημμελή επίβλεψη των έργων, καθυστέρηση στην πληρωμή, κίνδυνο διακοπής εργασιών από πλευράς εργολάβων και τελική καθυστέρηση στην αποπεράτωση. Βρίσκεται επίσης σε εξέλιξη ο διαγωνισμός παραγγελίας των επίπλων και των ηλεκτρικών συσκευών για τα δωμάτια της Γ’ Φάσης και η όποια καθυστέρηση σ’ αυτή τη φάση δημιουργεί τον κίνδυνο να αποβεί άγονος και να μείνουν τα σχεδόν τελειωμένα κτίρια της Γ’ Φάσης χωρίς έπιπλα και συσκευές.
Κίνδυνος καθυστέρησης στην εκτέλεση παραδοτέων σε ερευνητικά έργα, καθώς και πληρωμής ερευνητών
Η εξέλιξη των χρηματοδοτούμενων ερευνητικών έργων ελέγχεται από τις χρηματοδοτικές ή/και διαχειριστικές αρχές με βάση τα παραδοτέα. Πιθανή καθυστέρηση στην εκτέλεση των παραδοτέων θα οδηγήσει σε καθυστέρηση στη χρηματοδότηση ή ακόμη και σε απώλεια μέρους της χρηματοδότησης. Εξ ίσου ή και περισσότερο σημαντικό είναι το γεγονός ότι ο ΕΛΚΕ, μέσω των κρατήσεων που κάνει στα ερευνητικά έργα, πληρώνει περί τους 30 συμβασιούχους διοικητικούς υπαλλήλους και πάνω από 250 ερευνητές (μεταπτυχιακούς, διδακτορικούς και μετα-διδακτορικούς). Τα άτομα αυτά, που αποτελούν ζωτικό κομμάτι της Πολυτεχνικής μας κοινότητας, πληρώνονται στο τέλος κάθε μήνα με αποτέλεσμα, η μη λειτουργία των υπηρεσιών του ΕΛΚΕ λόγω της κατάληψης, να αφήνει τα άτομα αυτά χωρίς τη δυνατότητα να ανταποκριθούν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις.
Η απόφαση της 513ης/01.11.2019 έκτακτης Συνεδρίασης της Συγκλήτου ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία.
