Συντάχθηκε 29-10-2015 14:53
από Styliani Raka
Email συντάκτη: sraka<στο>tuc.gr
Ενημερώθηκε:
-
Κύρια: ΕΤΕΠ ΜΗΧΟΠ.
Άλλες ιδιότητες: απόφοιτος προπτυχιακός ΜΗΧΟΠ, απόφοιτος ΜΔΕ/Διδ. ΜΗΧΟΠ
ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ
Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Εξεταζόμενος φοιτητής: Σμπώκος Εμμανουήλ
Θέμα Διπλωματικής Εργασίας: «Μελέτη γεωλογικών παραμέτρων και διερεύνηση της θερμοκρασίας του υπόγειου υδροφορέα στη νοτιοδυτική Μεσσαρά, Κρήτη»
Ημέρα παρουσίασης: Τετάρτη 4 Νοεμβρίου 2015
Ώρα παρουσίασης: 9.00
Τόπος παρουσίασης: Αίθουσα Συνεδριάσεων ΜΗΧΟΠ
Τριμελής Εξεταστική Επιτροπή:
Καθ. Μανούτσογλου Εμμανουήλ (επιβλέπων)
Επ.Καθ. Στειακάκης Εμμανουήλ
Αν.Καθ. Βουδούρης Κωνσταντίνος (ΑΠΘ)
Περίληψη
Η τοπογραφία της κεντρικής και νότιας Κρήτης καθορίζεται από το έντονο ανάγλυφο των νότιων παρυφών του Ψηλορείτη στον βορρά και τον ορεινό όγκο των Αστερουσίων στον νότο. Η σημερινή τους θέση καθώς επίσης και η δημιουργία του πεδινού τμήματος της Μεσσαράς αποτελεί θέμα συνεχούς επιστημονικής έρευνας καθώς σχετίζεται με την τεκτονοστρωματογραφική εξέλιξη της Κρήτης, που έχει οδηγήσει τις ανώτερες τεκτονικές ενότητες των Ελληνίδων στην περιοχή (π.χ. οφιολιθικό κάλυμμα) σε τοπογραφικά σημεία εκατοντάδες μέτρα χαμηλότερα από την τεκτονικά κατώτατη ενότητα (Ομάδα Πλακωδών Ασβεστολίθων) μεταμορφωμένες ακολουθίες της οποίας εμφανίζονται σε υψόμετρα άνω των χιλίων πεντακοσίων μέτρων.
Εντός της νοτιοδυτικής Μεσσαράς εντοπίστηκαν από γαιοκτήμονες της περιοχής, ήδη από την προηγούμενη δεκαετία, αυξημένες θερμοκρασίες σε υδρογεωτρήσεις. Η αυξημένη θερμοκρασία των υδάτων των υδρογεωτρήσεων, που παρατηρείται συνεχώς, παραπέμπει σε πιθανή ύπαρξη γεωθερμικού ταμιευτήρα στην περιοχή. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει αξιόλογες προσπάθειες για τον εντοπισμό, τη συστηματική καταγραφή και εν μέρει αξιοποίηση του γεωθερμικού δυναμικού στον ελληνικό χώρο. Μέχρι τώρα όμως ελάχιστα είναι τα στοιχεία σχετικά με πιθανά γεωθερμικά πεδία στην Κρήτη. Στα πλαίσια της περαιτέρω αναζήτησης στοιχείων σχετικών με πιθανά γεωθερμικά πεδία στην Κρήτη πάρθηκαν δείγματα για αναλύσεις ανόργανων στοιχείων από πέντε γεωτρήσεις στην ευρύτερη περιοχή της Πόμπιας Ηρακλείου (περιοχές Περί και Πλάτανος). Στην εργασία αυτή παρουσιάζονται όχι μόνο τα αποτελέσματα των αναλύσεων, του χημισμού και χαρακτηρισμού των υδάτων, αλλά με υποστήριξη πληθώρας γεωλογικών στοιχείων γίνεται χρήση των δεδομένων αυτών σε συγκεκριμένα γεωθερμόμετρα.
Συμπερασματικά οι τιμές που προέκυψαν από τις άμεσες μετρήσεις, τις αναλύσεις και την επεξεργασία τους μπορούν να συνοψιστούν ως ακολούθως:
Οι θερμοκρασίες που μετρήθηκαν στο πεδίο για τα ύδατα των γεωτρήσεων που έχουν ανορυχθεί σε διαφορετικό υψόμετρο, σε διαφορετικό βάθος και αντλούν επίσης από διαφορετικό βάθος είναι :
Περί 1: 21 οC, Υψόμετρο: 85 μ., Βάθος: 205 μ., Στάθμη: 10 μ.
Περί 2: 27,4 οC, Υψόμετρο: 91 μ., Βάθος: ΝΑ., Στάθμη: ΝΑ.
Περί 3: 22,6 οC, Υψόμετρο: 85 μ., Βάθος: 235 μ., Στάθμη: 62 μ.
Πλάτανος 1: 26,4 οC, Υψόμετρο: 120 μ., Βάθος: 300 μ., Στάθμη: 120 μ.
Πλάτανος 2: 21,4 οC, Υψόμετρο: 113 μ., Βάθος: 212 μ., Στάθμη: 5 μ.
Οι τιμές του pH στις γεωτρήσεις κυμαίνονται από 7,25 έως 7,94 επομένως το νερό χαρακτηρίζεται αλκαλικό και προέρχονται από μία «νέα» σχετικά υδάτινη μάζα.
Το ενδεικτικό επίπεδο αγωγιμότητας στο πόσιμο νερό είναι 400 μS/cm. Οι τιμές της ηλεκτρικής αγωγιμότητας στις γεωτρήσεις κυμαίνονται από 740 έως 1200, το οποίο υποδηλώνει αυξημένες ποσότητες αλάτων στο νερό.
Η σκληρότητα του νερού οφείλεται στη διάλυση των αλάτων Ca και Mg σε αυτό. Σύμφωνα με τη κατάταξη του νερού ανάλογα με τη σκληρότητα, στον Πλάτανο 2 χαρακτηρίζεται μέτρια σκληρό ενώ στις υπόλοιπες σκληρό.
Στην γεώτρηση Περί 2 τα TDS είναι πάνω από 1000 mg/L ενώ στις υπόλοιπες γεωτρήσεις είναι κάτω από 1000 mg/L και το νερό μπορεί να χαρακτηριστεί γλυκό.
Με χρήση διαγραμμάτων Piper το νερό των γεωτρήσεων Περί 1, Περί 2, Περί 3 και Πλάτανος 1 μπορεί να χαρακτηριστεί ως ασβεστο-μαγνησιούχο- χλωρο-θεικό και του Πλάτανου 2 ως ασβεστο-μαγνησιούχο-ανθρακικό
Με βάση τον συντελεστή Revelle το υπόγειο νερό των γεωτρήσεων δεν έχει υποστεί θαλάσσια διείσδυση.
Από τις τιμές του λόγου Na/K προκύπτει ότι το νερό των γεωτρήσεων βρίσκεται σε περιοχές εμπλουτισμού των υδροφορέων.
Οι τιμές του λόγου Mg/Ca αντιστοιχούν σε νερό από ασβεστολιθικά υδροφόρα στρώματα στις γεωτρήσεις Περί 1 και 3, σε δολομιτικά υδροφόρα στρώματα στο Περί 2 και Πλάτανος 1, και σε υδροφόρους οφιολιθικών σχηματισμών στον Πλάτανο 2.
Σε όλες τις γεωτρήσεις οι τιμές που δίνει ο λόγος Cl/SO4 κυμαίνεται από 0,06 έως 0,14 και το νερό τους χαρακτηρίζεται ως θειούχο.
(Ca+Mg)/(Na+K): Σε όλες τις γεωτρήσεις ο λόγος εμφανίζεται πάνω από τη μονάδα γεγονός που δείχνει υδροφόρο στρώμα με συνεχή τροφοδοσία.
Ο δείκτης SAR παίρνει τιμές από 0,47 έως 1,29 και η ηλεκτρική αγωγιμότητα κυμαίνεται από 740 έως 1879 μS/cm. Βάσει αυτού του διαγράμματος τα ύδατα, και στις πέντε γεωτρήσεις, υποδηλώνουν μικρό κίνδυνο νατρίου.
Σχετικά με τις τιμές του πιθανού γεωθερμικού ταμιευτήρα χρησιμοποιήθηκαν διάφορα γεωθερμόμετρα που έχουν προταθεί διαχρονικά:
Από την χρήση των γεωθερμομέτρων Na/K προέκυψαν τιμές του πιθανού ταμιευτήρα στο εύρος των 84-313 οC. Ο τύπος αυτός των γεωθερμομέτρων όμως δίνει αξιόπιστα αποτελέσματα για τιμές πάνω από 180 οC.
Με χρήση γεωθερμομέτρων K/Mg προέκυψαν τιμές θερμοκρασία του πιθανού ταμιευτήρα 48-91 οC. Τα δείγματα νερού όμως περιέχουν συγκεντρώσεις Mg αρκετά μεγαλύτερες από το όριο του 1 ppm.
Tο γεωθερμόμετρο Na-K-Ca, μετά από τις προτεινόμενες διορθώσεις στις τιμές του μαγνησίου παρέχει τιμές για την θερμοκρασία του πιθανού ταμιευτήρα από 53 έως 90 οC.
Αξιολογώντας τα αποτελέσματα τιμών των θερμοκρασιών που έχουν προκύψει από την χρήση γεωθερμομέτρων και συγκρίνοντας τα αποτελέσματα των γεωτρήσεων Περί 2 και Πλάτανος 1 που είναι παραπλήσια και στις οποίες ταυτόχρονα φαίνεται να μην υπάρχει ανάμειξη του νερού με επιφανειακούς υδροφορείς (σίγουρα για την γεώτρηση Πλάτανος 1) μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η θερμοκρασία του πιθανού ταμιευτήρα βρίσκεται σε εύρος τιμών 40-60 οC.
Από τη Γραμματεία της Σχολής ΜΗΧΟΠ
